Als je het steeds druk hebt en weinig kans ziet rustmomenten te nemen kan dat vervelende gevolgen hebben. Je raakt oververmoeid bent snel geïrriteerd en onaardig voor je naasten, je gezondheid zal daar ook onder leiden. Uiteindelijk verlies je het contact met jezelf en ben je alleen maar bezig met werk dat af moet en waar je steeds meer tegenop ziet. Het draadje komt steeds strakker te staan en uiteindelijk breekt het. Je wilt en kunt niets meer, futloos en overspannen beland je in een burn-out. Het kost veel tijd om uit die burn-out te komen en weer helemaal de oude te worden. Het liefst zonder weer in herhaling te vallen.
Het is een misvatting dat een burn-out het gevolg is van hard werken. Zo voelt het misschien wel, maar de oorzaken ontstaan bijvoorbeeld door overtuigingen zoals:
Deze oorzaken hebben als gevolg dat iemand steeds bezig is met één of meerdere van de oorzaken en daar nooit helemaal een goede uitweg in weet te vinden. Het lijkt onbereikbaar en je doet nog meer je best en daarmee kom je in tijdnood en daar word je moe van. Je blijft piekeren en komt slaap te kort en ga zo maar door. Stress komt vooral negatief in het nieuws. Toch zijn stress en zelfs burn-out niet alleen negatief. Je kunt stress, overspannenheid en burn-out ook opvatten als een noodrem van het lichaam. Deze noodrem dwingt je om het rustiger aan te doen als je jezelf te veel belast. Dit voorkomt ergere gezondheidsschade. Aanhoudende stress is eenvoudigweg een signaal dat er iets in je leven moet veranderen. Dat je meer moet worden wie je eigenlijk bent. In die zin is een burn-out nog op te vatten als groeipijn.
Als je de eerste stressignalen negeert, trekt je lichaam harder aan de noodrem. Je wordt overspannen. Mensen die de situatie als uitzichtloos beschouwen, kunnen ook nog somber of depressief worden. Als je de klachten blijft negeren en nóg geen gas terugneemt, dan ontstaat een burn-out. Meestal kun je dan echt niet meer doorgaan. Mensen die dat toch doen, kunnen ernstige fysieke klachten krijgen zoals hart- en vaatziekten. Je kunt er uiteindelijk aan sterven. Het figuur hieronder illustreert dit proces. Het is overigens niet zo dat iedereen met een burn-out ook depressieve klachten of zeer ernstige gezondheidsproblemen krijgt.
Als je naar het pyramide hierboven kijkt zie je dat er een aantal fasen zijn die je onbewust doorloopt om uiteindelijk in een burn-out terecht te komen. Let wel, gezonde stress is niet schadelijk, als het chronisch wordt leidt het tot klachten. Je zou het heel simpel kunnen benaderen. Neem voldoende rustmomenten en dan komt het helemaal goed. Dat is voor een deel waar. Voldoende onderbrekingen grote, bijvoorbeeld een paar dagen ertussenuit kunnen zeker helpen. Maar ook kleine pauzes “mijnkwartiertje” kunnen helpen alles even lost te laten. Sta het jezelf toe!
Ik help je om in een gestaag tempo je stress de baas te worden of om uit een burn-out te komen. Zoals eerder vermeld is een burn-out niet het gevolg is van hard werken. Maar wordt veroorzaakt door een aantal overtuigingen die we onszelf opleggen. Je wordt niet geboren met deze overtuigingen. Ze worden al vroeg in je eerste levensjaren bewust of onbewust als overtuiging gepland. Als je steeds ingeprent krijgt dat je niets goed doet, kan er faalangst ontstaan en ben je onzeker over of je alles wel goed doet. Dit kan je leven zo beïnvloeden dat het je uiteindelijk opbreekt en je ziek maakt. Maar dat geldt bijvoorbeeld ook voor een overmatige controle dwang. Overal maar vat op willen hebben, niets aan anderen over willen laten en daarmee dan zoveel tijd aan kwijt zijn dat je moe en uitgeput het einde van de dag haalt en dan nog blijft nadenken of alles nu echt wel goed is. Het beheerst je leven en ook hier slaat de uitputting en vermoeidheid op den duur toe.
1. Neem voldoende rustmomenten en mediteer.
2. Luister naar de signalen van je lichaam, ze geven je informatie waar je iets mee kan.
3. Denk en pieker minder en breng hoofd- en hart in balans. Leef vanuit je gevoel.