Deze inzichten over eenzaamheid heb ik voor je op een rijtje gezet:

1. Wat is eenzaamheid
2. Alleen gaand
3. Wanneer voel jij je eenzaam
4. Waarom voel jij je eenzaam
5. Voel je niet begrepen
6. Ontheemd, een ander land een ander taal
7. Verlies en sterven in eenzaamheid
8. In je carrière
9. In een relatie
10. Als straf
11. Slachtoffer
12. Ouder worden

1. Wat is eenzaamheid

Als je minder in contact met anderen bent dan je eigenlijk zou willen, geïsoleerd bent, kun je daar gefrustreerd door raken. Negatieve gevoelens ervaren en depressief worden. Het kan knagen aan je zelfvertrouwen. Je voelt je niet gezien en gehoord. We hebben allemaal de natuurlijke noodzaak om te ontmoeten en te verbinden. Als dat door wat voor reden wegvalt, voel je je eenzaam.  Daar kun je onder lijden, depressief en angstig worden. Ook lichamelijke klachten kunnen opspelen.

2. Alleen gaand

Als je alleen bent, wil dat niet zeggen dat je eenzaam bent. De ene persoon heeft geen behoefte aan een (duurzame) liefdesrelatie en een ander persoon kan niet zonder. Als je liever alleen bent, er voor kiest, zal het niet de laatste keer zijn dat je gevraagd wordt of je een partner wilt, of de reden van jouw alleen zijn. Vanuit onze kortzichtigheid willen we nu eenmaal alles vergelijken met de meest gebruikelijke situatie, die van onszelf, met een partner. Alleen gaanden hebben vaak een groter sociaal netwerk en zijn veel socialer dan personen die samenwonen of een gezin hebben. Als je alleen bent, ben je je daar bewust van en doe je meer vanuit jezelf, je zal wel moeten. Als je in een relatie zit kan passiviteit en vermindering van initiatief de kop op steken. Je bent op elkaar gericht en hebt minder behoefte aan andere contacten.

3. Wanneer voel je eenzaamheid

Vooral als we geacht worden samen te zijn, op feestdagen, voelen we de eenzaamheid. Niet alleen van onszelf maar ook die van anderen. Kijk maar naar de kerstcommercials van grote supermarkten. We willen gezellig met het gezin zijn én we laten nog even een “eenzame” aanschuiven, voor een goed gevoel. Andere momenten zul je herkennen. Als je afhankelijk bent van anderen, je niet meer alles kunt doen wat je eerst wel kon doen, kan die eenzaamheid toeslaan. Ook als je beperkt wordt in je vrijheid en familie en vrienden niet lijfelijk kunt ontmoeten voel je je eenzaam.  

4. Waarom voel jij je eenzaam

Iedereen zit anders in elkaar. De een kan makkelijk zelf zijn gang gaan en sleept zich overal makkelijk doorheen, terwijl een ander juist lijdt onder die eenzaamheid. Als je een groep mensen, die ogenschijnlijk veel overeenkomsten met elkaar hebben voor langere tijd bij elkaar zet, zul je merken dat er verschillende ervaringen zijn over waarom je je eenzaam voelt. De reden is dat hoewel we allemaal op elkaar lijken, de basis voor iedereen weer verschillend is. Waarden en normen, het besef iets te willen betekenen voor anderen, of dat anderen voor je zorgen, de aansluiting bij de groep, je allergie voor bepaalde situaties of personen. Maar ook de behoefte aan lijfelijk of seksueel contact kan jouw eenzaamheid aan het licht brengen.

5. Voel je niet begrepen

herken je het misschien. Je zit in een situatie waar alles en iedereen gewoonweg niet past bij wat jouw normen en waarden, interesses en overtuigingen zijn. Dat kan betekenen dat er weinig gespreksstof is, de oppervlakkigheid in jouw ogen de hoofdtoon voert. Én anderen je als een eigenzinnig persoon zien die buiten de groep valt en waar je beter afstand van kunt houden. Je wordt onzeker en voelt je niet begrepen.

6. Ontheemd, een ander land een ander taal

Stel je voor dat je voor een tijdje in een ander land moet verblijven. Een land met een andere cultuur en taal. Op de vlucht bent. Je land moeten verlaten, omdat het er niet veilig voor je is. Stel dat je alleen gebrekkig Engels spreekt en de voertaal in dat land Arabisch of Chinees is. Je kunt je helemaal niet oriënteren en de mensen spreken geen Engels. Je voelt je ontheemd en eenzaam. Heb je er wel eens bij stilgestaan hoe een persoon uit zo’n land zich zou voelen in Nederland? Geen thuis en geen zicht op een toekomst en hereniging met familie en vrienden?

7. Verlies en sterven in eenzaamheid

Verlies van een naaste, een geliefde, iemand waar je veel van houdt treft je in je hart. Het gemis is groot en je bent abrupt afgesneden van iets wat je heel dierbaar was. Een sterfgeval raakt ons meestal diep en het verlies en verdriet kunnen we ons hele leven met ons meedragen. Soms leidt het tot vereenzaming, omdat iemand er gewoonweg niet meer overheen komt.

Eenzaamheid is 2020 nog duidelijker geworden. De pandemie heeft ons daar mee geconfronteerd. Als je geliefden hebt verloren door de Covid-19 en je elkaar niet lijfelijk mocht ontmoeten is voor allen die verschrikkelijke eenzaamheid iets wat je voelt en emotioneel raakt . Hopelijk komen we snel uit deze situatie.

8. In je carrière

Als je carrière maakt is dat fijn voor je. Maar die carrière heeft ook een keerzijde. Was het eerst nog gezellig met je collega’s, nu ben je verder gekomen dan zij. Bij de gezamenlijke lunch met je collega’s die je ontgroeid bent, merk je dat de gesprekken anders zijn als jij aanschuift. En als je bij je nieuwe collega’s, uit een hogere echelon plaatsneemt, voel je dat ze je nog niet als volwaardig collega zien. De bekende valkuil van middenmanagement. Je voelt je eenzaam tussen de top en de werkvloer. Je zou wel weer terug willen. Herkenbaar?

En als dan ook nog eens de balans tussen werk en gezin/relatie zoek is zul je de eenzaamheid in je werk én je gezin voelen. De rij met personen die de tijd anders zouden besteden als ze het nog eens over zouden doen is groot.

9. In een relatie

De voorbode van een komend afscheid, als je het niet bespreekbaar maakt, is eenzaamheid in een relatie. Alles gaat zijn gangetje, dag in dag uit. De spanning is weg en je investeert niet meer in je relatie. Je leeft als broer (zus) en zus (broer). Je groeit steeds verder uit elkaar en je vraagt je af of je niet beter af bent zonder die relatie en kiezen voor eenzaamheid. Of verkies je de eenzaamheid binnen de relatie en ga je door met ongelukkig zijn. De keus is aan jou.

10. Als straf

Opsluiten of verbanning is al van oudsher een methode om mensen als straf in eenzaamheid te laten doorbrengen. We wisten dus dat dit een manier was om iemand pijn te doen door ze te isoleren van anderen. De hedendaagse strafinrichtingen hebben hetzelfde doel, je wordt weliswaar niet meer geïsoleerd opgesloten, maar wel geïsoleerd van de maatschappij. Ook van familie en vrienden. Bezoek is mogelijk, als ze je willen bezoeken. En je bent afhankelijk geworden van anderen.  Eenzame opsluiting geldt nog steeds als een manier om iemand “er onder te krijgen” als er binnen de strafinrichting excessen plaatsvinden.

11. Slachtoffer

Als je makkelijk in de slachtofferrol stapt zul je eenzaamheid ook heel makkelijk als een natuurlijk feit zien. Immers jou overkomt het altijd en daarmee wil je laten zien dat je het niet getroffen hebt in deze wereld. Weet dat je met deze instelling niet ver komt in dit leven. Je leven hoeft geen Lijdensweg te zijn. En ik schrijf Lijdensweg met een hoofdletter. Als je nu weet dat er nog andere wegen zijn en zijstraten waar je gelukkig kunt zijn en alles je mag toevallen, zul je ook uit het door jouzelf gecreëerde isolement en negativiteit kunnen stappen. Meer en beter in contact met jezelf en anderen. Vrij van verwijten aan anderen en juist in liefdevolle verbinding met anderen.

12. Ouder worden

Als je ouder wordt, vallen er steeds meer geliefden en vrienden weg. Te personen waar je een groot deel van je leven lief en leed hebt gedeeld zijn er niet meer. Daarmee is ook een deel van jullie gezamenlijke verleden weggevallen. Je kunt het niet meer delen. Het wegvallen van steeds meer bekenden maakt je verdrietig, je vraagt je af wat je hier nog doet op deze aarde. Je hebt wellicht enkele lichamelijke ongemakken en je geheugen laat je steeds meer in de steek.

Familie en vrienden zie je steeds minder en de dagen duren lang. Je wilt niet klagen, maar je merkt dat de zingeving, langzaam verdwijnt. Je raakt in een isolement, iets wat je beslist niet wilt. Echter de energie om de contacten bij- en aan te houden ontbreekt.

Wat brengt eenzaamheid jou

De voordelen van eenzaamheid zijn er natuurlijk ook. Als je behoefte hebt om je terug te trekken en even helemaal niets te moeten of je te moeten verantwoorden voor wat je nu weer gaat doen of waar je geweest bent, is deze gekozen eenzaamheid een oplossing. Eigenlijk kies je er voor om alleen te zijn jezelf tijdelijk te isoleren. En als het even minder gaat, je overmand wordt door verdriet, de eenzaamheid als een donkere onweersbui binnenkomt, laat het dan gebeuren. Kijk er naar als een bezoeker, die weer snel vertrekt. Steun op de positieve herinneringen die je ongetwijfeld ook zult hebben. Vooral als je overgevoelig bent voor prikkels, raad ik je aan jezelf even helemaal los te maken van de situatie. De buitenlucht, verstilling, meditatie om er een aantal te noemen.

In de stilte kun je de antwoorden horen op de vragen die je hebt. Daarvoor kun je de eenzaamheid opzoeken en zal het je inzichten geven. Als het niet jouw keuze is raad ik je aan vooral naar de positieve kanten te kijken. Zelf stappen te nemen om je te verbinden met anderen en niet te wachten op die anderen. Dat kost je energie, maar ik weet dat het uiteindelijk beloond wordt.

Heb jij het gevoel dat je te veel eenzaam bent, dat je momenten hebt dat het je aangrijpt? Lijd je daaronder en word je er moedeloos van?  Ik kan je helpen om blokkades op te lossen en balans terug te vinden en te behouden. Meld je dan aan door je gegevens achter te laten op het contactformulier en ik neem binnen 24 uur contact met je op, om jou passend te ondersteunen.

Ik ben Walter Keyner, Coach en Hypnose- en regressietherapeut bij Wutah in Gouda

‍

‍

‍